วันพฤหัสบดีที่ 31 พฤษภาคม พ.ศ. 2555

ศิลปะลพบุรี


ศิลปะลพบุรี


          ศิลปะแบบลพบุรีหรือละโว้เกิดขึ้นในพุทธศตวรรษที่  16 - 19 มีอาณาเขตครอบคลุมภาคกลาง ภาคตะวันออก และภาคตะวันออกเฉียง เหนือ ตลอดจนในประเทศกัมพูชา รูปแบบ สัมพันธ์กับสกุลช่างศิลปะเขมรในประเทศกัมพูชา ศิลปะดังกล่าวเรียกชื่อต่างกันตามทัศนะของนักวิชาการแต่ละคนเช่น ศิลปะลพบุรี ศิลปะเขมร ศิลปะร่วมแบบเขมรในประเทศไทย เป็นต้น กล่าวคือปลายสมัยรัชกาลที่ ๕ นักวิชาการชาวฝรั่งเศสแห่งสำนักฝรั่งเศสปลายบูรพาทิศได้เรียกชื่อสกุลช่าง ศิลปะนี้ว่า"ศิลปะ เขมร" ด้วยมีรูปแบบที่คล้ายกับโบราณสถานในประเทศกัมพูชาต่อมาสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์ เธอกรมพระยาดำรงราชานุภาพ
ทรงกำหนดชื่อเรียกใหม่ว่า  "ศิลปะลพบุรี" เพื่อแยกให้เห็นถึงความแตกต่างจากกลุ่มสกุลช่างศิลปะเขมร 










          เมื่อครั้งขอมมีอำนาจปกครองอยู่ในสุวรรณภูมิมีศูนย์กลางอยู่ที่จังหวัดลพบุรี  และบางส่วนในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ แบบแผนของศิลปะแบบลพบุรีนั้นได้รับอิทธิพลจากเขมร  เป็นศิลปะที่เกี่ยวเนื่องในศาสนาฮินดู ผสมผสานกับพระพุทธศาสนานิกายมหายาน  ลักษณะงานสถาปัตยกรรมส่วนใหญ่ใช้วัสดุจำพวกหิน ทราย อิฐ และศิลาแลงในการก่อสร้างในรูปของปรางค์และปราสาท  เช่น พระปรางค์ 3 ยอด จังหวัดลพบุรี ปราสาทหินพิมาย จังหวัดนครราชสีมา ปราสาทพนมรุ้ง จังหวัดบุรีรัมย์ ปราสาทเมืองต่ำ จังหวัดสุรินทร์ เป็นต้น  ส่วนงานด้านประติมากรรมนิยมสร้างภาพสลัก พระพุทธรูป ซึ่งลักษณะเด่นของงานประติมากรรมแบบลพบุรี คือ ไม่ว่าจะเป็นรูปคนหรือรูปเคารพต่างๆ จะมีหน้าผากกว้าง ปากแบะหนา คางเหลี่ยม และรูปร่างล่ำเตี้ย 

 















          แหล่งที่มาของโบราณวัตถุหิน ศิลปะสมัยลพบุรี
     โบราณ วัตถุหิน ศิลปะสมัยลพบุรี มีที่มาจากกลุ่มโบราณสถานที่ใช้อิฐและหินชนิดต่างๆเป็นวัสดุในการก่อสร้าง ซึ่งเป็นหลักฐานทางมรดกศิลปวัฒนธรรมของกลุ่มคนในภูมิภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และตอนกลางของประเทศไทยที่เจริญรุ่งเรืองอยู่ในราว พ.ศ. 1100-1800 และมีสายสัมพันธ์ที่เกี่ยวเนื่องกับอาณาจักรเขมรโบราณในประเทศกัมพูชา ปัจจุบันอันมีคุณค่าด้านประวัติศาสตร์ของมนุษยชาติ ชาติพันธุ์วิทยา และความงามในเชิงศิลปกรรมที่เป็นเอกลักษณ์โดดเด่นเฉพาะกลุ่ม
บริเวณภาคกลางของประเทศไทยเป็นบริเวณที่มีการผสมผสานทางอารยธรรมมากที่สุดแห่งหนึ่งดังจะเห็นได้จากศิลปะอู่ทอง ในช่วงพุทธศตวรรษที่ 18เป็นต้นมาจนถึงพุทธศตวรรษที่ 20ศิลปะอู่ทองเป็นศิลปะที่ได้รับอิทธิพลจากศิลปะทวารวดีและศิลปะลพบุรีมาผสมผสานกัน

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น